ANSELMUS, ATHANASIUS, BOETHIUS, RABANUS

MRJ number
17
College classmark
A.17

    Vellum, 13.8 x 9, ff. 157 + 2,  double columns of 48, 56, 44 lines.

13th and 14th cent.,  in several good hands.  The upper margins and corners much eaten away.

    Donor, T. C. S.

    Collation:  2 flyleaves, 112 210 312 –612 (12 canc.) 712 (wants 3)  812 (one

canc.)  | 2 ff. paper | 910 1010 (one canc.) 1112 | 2ff. paper | 1212 | 2ff. paper |

1312 1412 (wants 12).

    An old list (xiii-xiv) of contents on the flyleaf.  The middle of f. ii is cut out.

   

    Contents:

 

    1.    1.  Inc.Prefato in librum  Anselmi Cur deus homo     .       .       .        .        .         .             f.1

                 Opus subditum (CLVIII 359).

                 Capitula.  Text.  Sepe et studiosissime  

                     -attribuere debemus qui est benedictus in sec. sec.  Amen.

             2.  Inc. pref. in librum Prosologion b. Anselmi     .       .       .       .         .        .         .    12 b  

                  Postquam opusculum quoddam (CLVIII 223).

                 Capitula.  Text.  Eya nunc homuncio

                        -in gaudium domini mei qui est trinus et unus deus bened.

                         in sec.  Amen.  Expl.  prosologion.

             3.  Inc. capitula lib. Anselmi de casu diaboli     .         .           .         .          .            .     15b 

                 Text.  Illud apostoli quid habes (CLVIII 325)

                        -potestate loquendi.

             4.  Inc. pref. b. Anselmi in tractatum de ueritate         .         .            .           .                  21

                 Tres tractatus pertinentes (CLVIII 467).

                 Capitula.  Text.  Quoniam deum ueritatem         .             .             .             .                21 b

                       -uel ueritas.

             5.  Anselmi de libero arbitrio capitula      .          .           .         .          .              .              24 b

                 Text.  Quoniam liberum (CLVIII 489)

                         -de illis interrogate.

             6.  Inc.  lib. Anselmi de conceptu uirginali et originali peccato       .            .           .         28

                 Capitula.  Text.  Cum in omnibus religione (CLVIII 431)

                       -probari poterit.

             7.  Inc. epistola de sacrificio azimi et fermentati     .         .           .             .           .             34 b

                 Anselmus, etc. ualeranno

                       -iudicatur.

             8.  Epistola de sacramentis ecclesie ad eundem nuenbergensem

                     episcopum      .         .         .          .         .            .             .         .             .         .             36

             Domino et amico uualeranno

                     -quandam epistolam.

             9.  Inc. liber Anselmi de concordia presciencie dei et predestina-

                     cionis et gracie cum libero arbitrio        .           .           .          .            .           .           36 b

                 De tribus illis questionibus (CLVIII 507).

                 Capitula added in lower margin.

                 At ch. 12 a new title.  Anselmus de gratia et libero arbitrio.

                 Restat nunc ut de gratia.

                        -uolui petentibus inpendere (44a: 2nd column blank).

                 On 44 b a note  (hic) ponitur ab aliquibus finis libri prosologion.

                 c.27.  Dubitanti utrum sit uel neganti quod sit.

                 c.28 ends f. 47:  maliuolencia reprehendisti.

           10.  Inc. liber Anselmi de processione  spiritus sancti      .        .          .                           f.  47

                 Negatur a grecis (CLVII 285).

                 Capitula in lower margin.

                     -sensui latinitatis.

           11. Inc. liber b. Anselmi de gramatico   .        .        .          .            .            .         53 b  

                 De gramatico peto (CLVIII 561)

                     -non negabis.

           12.  Inc. liber b. Anselmi de incarnacione uerbi        .            .             .             .                   57         

                 Domino et patri. . . urbano.

                 Capitula in lower margin.

                            -aperte inueniet.

           13.  Inc. pref. in Monologion  .        .         .       .      .         .        .        .         .          .             61 b

                 Quidam patres (CLVIII 142).

                 Capitula.  Text.  Si quis naturam.

                 Ends imperfectly in c. 80.

           14. Anselmus de similitudinibus    .         .        .         .          .        .           .            .              72

                 Begins imperfectly in c. 18.

                 Ends – noceant in quantum uolunt.  f. 91 b  blank.

    II.        Two leaves  of paper with title ‘Athanasius.’

           15. Anathasii de trinitate et spiritu sancto liber primus inc  .              .               .                              92

                 Unus deus pater et unigenitus deus filius.

                 Lib. II, f. 95; III, 97; IV, 102 b ;  V, 104; VI, 107; VII, ?;  VIII

                     (called Lib. 7 in margin), 110.  Fidei unius substantie.

                 Ends f. 111; et unitas trinitatis.  Expl. lib. VIIIus  de fidei  (!) patris 

                     et filii et spiritus sancti. hos libros VIII0 transcripsi qui multa

                 addita et immutata continent (Vigilius Thapsensis, LXII 237).

           16.  Inc. libellus fidei patris et filii et sp. S. Athanasii ep. per hanc

                     fidem modo ut       .            .            .             .             .                .   111

                 Credo in deum patrem

                     -sentenciam pro peccatis eternam. hoc placuit.  Amen.

                 Expl. fidei catholice.

           17. Inc. eiusdem de trinitate et de spiritu sancto      .        .          .           .           111

                 Hiis qui filium dei creatum esse confitentur (LXII 307).

                 Ends f. 121 a:  heredes regni celorum effici poterimus.

                 121 b, 122 blank.

     III.      Title on paper leaves ‘Boetius.’

           18. Liber Boetii de trinitate.  Inc. prol.        .            .           .            .               .     123

                 Inuestigatam diutissime (LXIV 1247).

                 Text.  Christiane religionis reuerentiam

                     -substantiali predicentur.

           19. Quod secundum substantiam, etc      .        .          .          .            .             .   125 b

                 Quero an pater

                     -rationem coniunge.

           20.  Inc. liber boetii de bono ad Johannem archidiaconum       .              .          126

                 Postulas ut ex  ebdomadibus (LXIV 1311)

                     -omni bona.

           21.  Inc. lib. boecii contra euticem et nestorium de duobus naturis

                     et una persona Christi (LXIV 1337)     .          .           .         .           .           .               127 b

                 Domino suo ac uenerabili

                     -bonorum causa prescribit.  134 b blank.

   IV.         Title on paper leaves.

           22. Rabanus  (really Paschasius Radbertus)  de corpore et sanguine

                     Christi  (CXX 1267?)       .        .        .         .          .           .          .           .             f. 135

                 Capitula (67).

                 Dilectissimo filio et uice Christi presidenti magistro monastice

                     discipline.

                 Ends in ch. lxv, f. 157, imperfectly.

     The old list of contents gives the following tracts after De similitudinibus.

           Joh. damascenus  (lined through).

           Aug. de doctrina christiana et sermo quidam S. Cesarii ep.

           Idem de spiritu et anima.

                     contra 5 hereses.

                     de disciplina Christiana

                     sermo eiusdem.

                     de 83 questionibus.

                     de quantitate anime.

                     de magistro.

                     de soliloquiis.

                     sermo eiusdem qualiter homo ad ymaginem dei.

                     de retractationibus.

                     de mirabilibus diuine scripture.

                     unde malum.

                     de libero arbitrio.

                     de uita beata.

                     meditaciones eiusdem.

                     de uisitacione infirmorum.

    All these tracts are now to be found in B.25, which evidently once

formed part of the present MS.

    The titles of Boethius, etc. are added in a later 13th cent. hand, Athanasius being

 last.

       On L. of the list is a later mark:

       On R. a mark of the same date:  J · 1 ·

       At top of f. 1 an inscription eaten away, of the 16th –17th cent., ending pro xls..

       At bottom a mark like those on the flyleaf:     .  The signs used for reference-           

       marks in vol.1 are remarkable.

Manuscript extra information

    f. 44b – 45a contains:  Liber pro insipiente... auctore Gaunilone.  (Migne CLVIII, 242-248)

    f. 45a –47a  Sancti Anselmi liber Apologetieus contra Gaunilonem...  (Ibid.,  247-260)

With regard to the marks mentioned in the last paragraph above, these signs are in the hand of Robert Grosseteste, and belong to a series specially used by him. This MS therefore belonged to him. See also MS B.25 (47).
Notes on these signs in German by Heinz Goldkuhle, made in 1960, available in Library.
R.W. Hunt, 'The library of Robert Grosseteste' in D.A. Callus (ed.), Robert Grosseteste, scholar and bishop; essays in commemoration of the seventh centenary of his death (Oxford, 1955), pp. 125 and 138.
Philipp W. Roseman, 'Roberti Grosseteste ... tabula', in Opera Roberti Grosseteste Lincolniensis volumen primum, ed. by James McEvoy (Corpus Christianorum continuatio mediaevalis CXXX), Turnhout 1995, pp. 235-320.
S. Harrison Thomson, 'Grosseteste's Concordantial Signs', Medievalia et Humanistica 9 (1955), 39-53.
S. Harrison Thomson, The writings of Robert Grosseteste, Bishop of Lincoln 1235-1253 (London, 1940), pp. 28 and 124.